Friday, May 20, 2011

АЖЛЫН ЯРИЛЦЛАГАД ОРОХДОО АНХААРУУШТАЙ ЗАРИМ ЗҮЙЛ...

Орчуулж, "Хүмүүсийн амьдрал" сонинд нийтлүүлсэн нэг зөвлөгөөгөө орууллаа. Хүмүүст хэрэгтэй санагдаад.

АЖЛЫН ЯРИЛЦЛАГАД ОРОХДОО АНХААРУУШТАЙ ЗАРИМ ЗҮЙЛ...

Хэлэх үгнээсээ гадна хэрхэн илэрхийлэх янз маягаа бод. Хэрвээ зүрхшээсэн үедээ гаргадаг нэгэн хэвийн, үлбэгэр уйтгартай аялгаар яривал та лав л сайхан сэтгэгдэл төрүүлэхгүй. Харин тэр компанид ажиллах хүсэл тэмүүлэл, баяр хөөрөө харуулж чадвал та маш их оноо авна.

Таны хариултаас дараагийн асуулт урган гардаг тул бэлтгэлтэй, бодолтой байгаарай. Сайн ярилцагч танд маш нарийвчилсан асуултууд тавьж, өмнөх ажилдаа яг ямар үүрэг хариуцлага гүйцэтгэж байсныг тань асуух болно. Энэ асуултын хамгийн сайн хариулт бол эхлээд танд хүлээлгэсэн хариулцага болон тухайн үеийн байдлыг, дараа нь авсан арга хэмжээгээ, эцэст нь үр дүнгээ тайлбарлах юм.

Ярилцлагад орохоосоо өмнө бэлтгэвэл амжилтад хүрнэ. Найз нөхдөөрөө асуулт тавиулж, ярилцлагад орох дасгал хий. Толинд харан асуултад хариулж сургуулил. Та өөрййнхөө талаар цохон тэмдэглэхийг хүсч буй 3-4 зүйлийг бэлтгэ. Бэлтгэлтэй байвал ярилцагч ямар ч асуулт тавьсан та чухал зүйлээ хариултандаа оруулж чадна.

"Би энэ асуултыг чинь сайн ойлгосонгүй" гэж хэлэхээс айх хэрэггүй. Мөн маш хурдан хариулах гэж яарах хэрэггүй. Шаардлагатай бол түр азна. Та л өөрөө сандарч тэвдэн, эвгүй байдалд орохгүй, тайван байвал азнах нь тийм ч муу зүйл болж харагдахгүй. Хариултандаа яаран орсноор та алдаа гаргаж ч мэдэх юм шүү. Тиймээс: "Их сонирхолтой асуулт байна. Энэ талаар би жаахан бодож болох уу?" гэж хариулбал хэн ч: "Үгүй. Шууд хариул" гэхгүй.

ХҮНИЙ НӨӨЦИЙН ЧАДВАРЛАГ АЖИЛЧИД БҮР ХЭЦҮҮ АСУУЛТ ТАВЬДАГ БОЛСОН

"Таван жилийн дотор юу амжуулахаар төлөвлөсөн бэ?" гэх мэт асуулт хоцрогджээ. Харин илүү нарийн тодорхой асуулт тавих болсон.

"Тантай хамт ажиллагсдын нэг бусдынхаа дэргэд ажлыг тань шүүмжилсэн тохиолдол бий юу? Та хариуд нь яаж хандсан бэ? Энэ явдал таны ажлынхантайгаа харилцах харилцаанд ямраар нөлөөлсөн бэ?" гэсэн асуулт таны харилцах чадварыг шалгах гэж байж болно. Энэ нь нэлээд ярвигтай асуулт тул үүн шиг асуултуудад бэлтгэлтэй байгаарай. Та маш эвгүй аашаар хариу барьсан тухайгаа сонирхуулбал тэд тийм ч их баярлахгүй байх.

Үнэн мөнөөр нь боловч тун эвтэйхэн, болгоомжтой хариул. Та үргэлж л төгс төгөлдөр зүйл ярих шаардлагагүй бөгөөд зүгээр л өөрийн амжилт бүтээл, ажлын үр дүнгээ хэлж өгөөрэй. Таныг багаар ажиллах чадвартай юу, шүүмжилсэн хүнд өөрийгөө сайнаар ойлгуулах гэж оролдсон уу, таны ажлын юу нь таалагдахгүй байгаа болон хэрхэн засч сайжруулах талаар хамтран ажиллагсадтайгаа ярилцаж үзсэн үү гэдгийг тэд мэдэхийг хүсч байгаа хэрэг.

Гэтэл таныг хүмүүс шүүмжлэхэд та дүрсхийн уурлаж, зохисгүй зан гаргасан бол яах вэ? Худал хэлэх үү гэсэн асуулт урган гарч байгаа биз? Харин энэ үед сул талаа эерэг зүйл рүү хөтлөх арга хэрэглээрэй. "Тиймэрхүү зүйл тохиолдоход би зөвөөр шийдвэрлэж чаддаггүй байсан ч ийм байдлаар ажил хэргийн ертөнцөд амжилт гаргаж чадахгүйгээ ойлгосон юм" гэх маягаар хариулж болох юм шүү. Өөрөөр хэлбэл өнгөрсөн явдлын тухай үнэнийг хэлэхийн зэрэгцээ: "Би дээрх явдлаас сургамж авсан бөгөөд дахин тийм зан гаргахгүй байхаар шийдсэн" гэж болно.

ЯРИЛЦЛАГЫН ДАРАА...

Ярилцлагын дараа өөрийн сонирхсон зүйлсээ заавал асуугаарай. "Энэ ажлыг хийхэд ямар ямар чадвар шаардлагатай гэж та бүхэн үзэж байна вэ?", "Дараагийн 2-3 сарын дотор ямар ямар ажил амжуулаасай гэж та бүхэн хүсч байгаа вэ?" гэх мэт. Тэд таныг шалгаж буйтай адил, та ч тэр компанийг шалгаж буйгаа санаарай. Хэрэв та ярилцлагын дараа юм асуухгүй бол тэд таныг ажилд орохыг төдийлөн сонирхохгүй байна гэж ойлгож мэдэх юм.

Ялангуяа та гадаадын хөрөнгө оруулалттай компанид ажилд орохоор ярилцлагад орсон бол дараа нь талархлын захидал заавал явуулаарай. Энэ нь тэдний бизнесийн соёлтой холбоотой зүйл юм. Цахим шуудангаар явуулсан ч болно шүү дээ.Та захидалдаа цаг зав гаргаж ярилцсанд нь чин сэтгэлийн талархал илэрхийлэхээс гадна өөрийн хамгийн сайн чанарууд, чадварын талаар цохон тэмдэглэж болно. Мөн энэ боломжийг ашиглан, таны чадвар тэдний шаардлагад нийцэж буйг илэрхийл.

Ярилцлагын үеэр ямар нэг чухал зүйл хэлэхээ мартсан, дутуу хэлсэн зүйл байвал нөхөц хэлэх сайхан боломж юм. Гэвч энэ бүхнийг богинохон, маш товч бөгөөд энгийнээр бичээрэй.

Ажил хэрэгч хүмүүст цаг зав тун хомс байдаг тул 2-3-хан догол мөрөнд багтаан бичихэд болно. Тантай уг ажлын байрны төлөө өрсөлдсөн улсаас нэг нь ч талархлын захидал явуулаагүй байж мададгүй. Тиймээс талархлын захидал явуулснаар танд ашигтай шийдвэр гарч болох юм шүү. :-)))

Орчуулсан Б.Ууганбаяр

"Хүмүүсийн амьдрал" сонин